γράφει η Ελένη Μπελιά *
Στην περιοχή «Τραχώνων», στο Άνω Καλαμάκι βρίσκεται το Αρχαίο Θέατρο Ευωνύμου, γνωστό και ως Αρχαίο Θέατρο Τραχώνων, που χρονολογείται από τα μέσα του 4ου π.Χ. Αιώνα.
Από κέντρο της πολιτικής ζωής του Αλίμου…
Πρόκειται για ένα καθόλου «τυχαίο» μνημείο: η ορχήστρα του είναι η μοναδική που σώζεται σε σχήμα ορθογώνιο, έχουν αποκαλυφθεί το κτίσμα της σκηνής με το προσκήνιο (το μοναδικό κτίσμα που έχει διασωθεί στην Ελλάδα), το μεγαλύτερο μέρος του κοίλου με τις παρόδους και έξι θρόνοι μαρμάρινοι. Το θέατρο αυτό αποτελούσε το κέντρο της πολιτικής ζωής για την περιοχή του Αλίμου, κατά την περίοδο της αρχαιότητας.
Σήμερα, μετά τις ανασκαφικές έρευνες που το ανέδειξαν το 1975, αποτελεί μαζί με το «Κτήμα Τραχώνων» το επίκεντρο για τη διαμόρφωση ενός ευρύτερου τόπου με ιδιαίτερη αρχαιολογική, ιστορική και περιβαλλοντική σημασία. Ήδη είναι μέρος μιας εξαιρετικά ενδιαφέρουσας περιήγησης που πραγματοποιείται από σχολεία, Συλλόγους κατοίκων και άλλους φορείς.
Στο πλαίσιο αυτό έχει υπογραφεί προγραμματική σύμβαση πολιτισμικής ανάπτυξης μεταξύ του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και της Περιφέρειας Αττικής (200.000 ευρώ) για το έργο «Εκπόνηση μελετών και εκτέλεση εργασιών για την Αναστήλωση του Θεάτρου Ευωνύμου και την Ενοποίηση των Αρχαιολογικών Καταλοίπων σε Ενιαία Διαδρομή». Στόχος η ανάδειξη και η διαμόρφωση του Αρχαίου Θεάτρου σε αρχαιολογικό χώρο υψηλής αισθητικής, με την καλύτερη δυνατή ενσωμάτωσή του στον αστικό ιστό.
…σε κέντρο διερχομένων ΚΤΕΟ
Δικαιολογημένο και αυτονόητο, επομένως, το ενδιαφέρον όλων για την προστασία και την ανάδειξη του αρχαίου θεάτρου αλλά και της ευρύτερης περιοχής. Γι’ αυτό και προκάλεσε εύλογη αναστάτωση και αντίδραση η πληροφορία -που δυστυχώς εξελίχτηκε σε πραγματικότητα- ότι αδειοδοτείται η λειτουργία Ιδιωτικού ΚΤΕΟ ακριβώς δίπλα στο Αρχαίο Θέατρο Τραχώνων, επί της οδού Τραχώνων.
Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη επεξήγηση για το τι σημαίνει να εγκατασταθεί δίπλα στα ευαίσθητα αρχαία μνημεία μια δραστηριότητα με δεκάδες αυτοκίνητα καθημερινά για «εξέταση» (μαρσαρίσματα, καυσαέρια, θόρυβο κλπ). Δυστυχώς, όμως, το επιχειρηματικό σχέδιο προχώρησε, εξασφαλίζοντας τη «βούλα» των υπηρεσιών.
Αρνητικό ρόλο, από το ξεκίνημα της υπόθεσης, έπαιξε η ολιγωρία της διοίκησης του Αλίμου, που απέφυγε να αντιδράσει έγκαιρα και αποτελεσματικά, όταν τον περασμένο Απρίλιο, έχοντας την αποκλειστική αρμοδιότητα, έδωσε την άδεια Εισόδου-Εξόδου στο ΚΤΕΟ. Παρά την άμεση εναντίωση της δημοτικής μας κίνησης, αλλά και του μεγαλύτερου μέρους της αντιπολίτευσης και των κατοίκων, η ολιγωρία της διοίκησης συνεχίστηκε: ακόμα κι όταν στα μέσα Οκτωβρίου πληροφορήθηκε την έκδοση της άδειας δόμησης δεν αντέδρασε όπως του ζητήθηκε, δηλαδή με άμεση απόφαση του δημοτικού συμβουλίου για αναστολή των εργασιών.
Απραξία από τη δημοτική αρχή
Στις 14 Νοεμβρίου 2016 συγκροτήθηκε επιτροπή, μετά από πρόταση του “ΑΝΩ ΚΑΤΩ στο Καλαμάκι”, όπου ομόφωνα αποφασίστηκε να προχωρήσει ο δήμος σε συγκεκριμένες ενέργειες, όπως αναστολή εκτέλεσης της οικοδομικής άδειας, έναρξη διαδικασίας απαλλοτρίωσης του οικοπέδου, νομική συνδρομή για ενδεχόμενη προσφυγή στο ΣτΕ, ανάκληση του εγγράφου της άδειας διέλευσης κατόπιν έγκρισης του νομικού συμβούλου και ορισμός με ευθύνη της διοίκησης του δήμου συνάντησης με την υπουργό Πολιτισμού.
Δυστυχώς, όμως, ουσιαστικά ο δήμαρχος κ. Κονδύλης δεν έπραξε τίποτα. Η απόφαση να ανατεθεί η υπόθεση σε δικηγορικό γραφείο, πάρθηκε με έναν μήνα καθυστέρηση (δημοτικό συμβούλιο, 13/12/2016).
Ευθύνες και των αρμόδιων υπηρεσιών
Είναι φανερό, επομένως, ότι η διοικούσα δημοτική αρχή με την έως σήμερα στάση της δείχνει ότι δεν έχει την πολιτική βούληση ούτε να αποτρέψει τη λειτουργία του ΚΤΕΟ ούτε και να εγγυηθεί την προστασία των αρχαιοτήτων στους Τράχωνες.
Επιβεβαιώνονται, έτσι, οι δηλώσεις του δημάρχου στο δημοτικό συμβούλιο ότι δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι δεν θα γίνει ΚΤΕΟ δίπλα στο αρχαίο θέατρο ή ότι ακόμα κι αν δε γίνει το ΚΤΕΟ θα γίνει κάτι άλλο που θα προκαλεί όχληση». Όλα όσα δήλωνε την περασμένη άνοιξη στη συνέλευση του συλλόγου των κατοίκων ότι δεν θα επιτρέψει την ανέγερση του ΚΤΕΟ έγιναν φούσκα που έσκασε και τα παχιά λόγια έδωσαν τη θέση τους στη νέα “ρεαλιστική” προσέγγιση του δημάρχου.
Βεβαίως, ευθύνη για την προστασία των αρχαιολογικών χώρων έχουν, κυρίως, οι αρμόδιες υπηρεσίες, που οφείλουν να εφαρμόζουν την ισχύουσα νομοθεσία. Ειδική διάταξη (ν. 2963/2003) αναφέρει ότι απαγορεύεται η εγκατάσταση ιδιωτικών ΚΤΕΟ σε απόσταση μικρότερη των 100μ. από […] τα όρια των κηρυγμένων αρχαιολογικών χώρων και από κηρυγμένα μνημεία.
Εν προκειμένω, όμως, η αρμόδια Εφορία Αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής, Πειραιά και Νήσων έκρινε ότι δεν υπήρχε κώλυμα για τη λειτουργία του ΚΤΕΟ, όχι, όμως, λόγω απόστασης -αναμφισβήτητα μικρότερη των 100 μέτρων- αλλά επειδή δεν υπήρχε η «τυπική» διοικητική ανακήρυξη του χώρου ως αρχαιολογικού.
Το αποτέλεσμα μιας αρχαιολογικής ανασκαφής που αποκαλύπτει αρχαία του 4ου αιώνα, τι άλλο μπορεί να είναι παρά αρχαιολογικός χώρος; Ο νόμος 3028/2002 (που τον επικαλείται η Εφορία στο έγγραφο με το οποίο δίνει την άδεια, αλλά δεν δείχνει να τον έχει λάβει υπ’ όψιν) αναφέρει σαφέστατα ότι στα ακίνητα μνημεία περιλαμβάνονται τα αρχαία μνημεία που χρονολογούνται έως και το 1830 και ότι τα αρχαία ακίνητα μνημεία προστατεύονται από τον νόμο χωρίς να απαιτείται η έκδοση οποιασδήποτε διοικητικής πράξης. Σε κάθε περίπτωση, προβλέπεται η τελική έγκριση από τον Υπουργό Πολιτισμού.
Απέναντι στην κατάσταση που έχει διαμορφωθεί η δημοτική μας κίνηση, σε συνεργασία με τους συλλόγους των κατοίκων, που έχουν αναδείξει το θέμα και αντιδρούν αλλά και οποιονδήποτε, πολίτη ή συλλογικότητα αντιλαμβάνεται τις δυσμενείς συνέπειες που θα έχει για τον αρχαιολογικό χώρο και την περιοχή η λειτουργία του ΚΤΕΟ, είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε κάθε προσπάθεια για προστατευτεί ο αρχαιολογικός χώρος.
* δημοτική σύμβουλος Αλίμου
η εποχή
Διαβάστε:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου